پيشنهاد چارچوبى دانش پايه براى بازجست ذهنى عوامل مؤثر بر شدت استفاده مردم از بوستان هاى عمومى در بزر گ شهر تهران

گزارش خطا
نویسنده : زهره عبدی دانشپور، ئه‌سرین محمودپور
محل انتشار : نشریه صفه 66
نوع مقاله : علمی - پژوهشی
زبان : فارسی
دوره : 24
شماره : 66
زمان انتشار : پاییز 1393

بوستان ها و فضاهاى سبز عمومى جزئى از فضاهاى عمومى شهرى و عنصرى از آنچه « فضاى اجتماعى » ناميده مى شود، هستند كه مى توانند نقش مهمى در ارتقاى كيفيت محيط شهرى و ارتقاى كيفيت زندگى افراد ساكن و شاغل در شهرها داشته باشند؛ چنانچه چنين امرى در دستوركار و در مجموعة اهداف تصميم گيران شهرى قرار داشته باشد. با توجه به پيچيدگى و گوناگونى مشكلات شهرى بزرگ شهر تهران و با وجود نقش مهم فضاهاى عمومى شهرها در سلامت جسم و روان مردم، تصميم گيران شهرى آگاهى تخصصى و « دانش ضمنى» (متفاوت با « دانش صريح ») مورد نياز را ندارند؛ « دانش ضمنى» كه ريشه در عمل و تجارب افراد دارد فقط ويژگى ها و خواسته هاى مردم (استفاده كنندگان و استفاده نكنندگان بوستان هاى شهرى) را شامل نمى شود بلكه از ويژگى هاى آن، شدت استفاده، عوامل مؤثر بر دگرگونى ها، و نيز بايستگى ارتقاى كيفيت بوستان هاى شهرى در راستاى ارتقاى كيفيت زندگى افراد ساكن و شاغل در اين بزرگ شهر است. در چنين زمينه هايى بازجُست لازم و كاربردى به ويژه در زمينة دريافت« دانش ضمنى» و با وجود اهميت اين گونه دانش در برنامه ريزى و مديريت شهرى، انجام نگرفته است. در پاسخ به چنين ناآگاهى ها و كاستى هايى است كه چگونگى و شدت استفاده از بوستان ها در ميان مردم نياز به بازجُست دارد كه در اين مقاله به بخشى از آن پرداخته شده است. در اين مقاله هدف رديابى و سنجش عوامل « ذهنى و محتوايى» مؤثر بر شدت استفادة مردم از بوستان هاى عمومى ، بر پايه و با تأكيد بر دريافت « دانش ضمنى» موجود ميان افراد ساكن در بزرگ شهر تهران است. براى دستيابى به هدف اين مقاله روشى با مسير دوگانة توصيفى- تحليلى و تحليلى- تجويزى طراحى شده است. در مسير نخست يا پژوهش پاية اين مقاله، نظريه ها و انگاشت هاى مرتبط با فضاهاى عمومى شهرى با تأكيد بر بوستان هاى شهرى و با تأكيد بر عوامل مؤثر بر شدت استفاده از بوستان هاى شهرى رديابى شده است. در مسير دوم بر مبناى پژوهش پاية مقاله و در دستيابى به هدف مقاله، روش و چارچوبى براى فرايند بازجُست شدت استفادة مردم از بوستان هاى بزرگ شهر تهران تدبير و رهيافت هاى پشتيبان هر مرحله از فرايند پيشنهاد و در مورد بوستان هاى اين بزرگ شهر به كار گرفته شده است. براى گردآورى داده هاى مورد نياز از روش هاى بازبينى و تحليل متون، روش ميدانى، و انجام مصاحبه از مردم و نيز از تصميم گيران شهرى برپاية طراحى و تكميل پرسش نامه هايى هدفمند استفاده شده است. نتايج چارچوب پيشنهادى اين مقاله از يك سو، يارى به راه اندازى و يا تكميل سيستم اطلاعات شهرى مرتبط با بوستان هاى شهرى در يك سيستم فراگير دانش شهرى پشتيبان تصميم گيرى است و از ديگر سو، به كارگيرى تمهيدات پيشنهادى در اين مقاله زمينة افزايش شدت استفاده از بوستان ها و درنتيجه دستيابى به پيامدهاى مثبت آن در سلامت جسمى و روحى افراد ساكن در اين بزرگ شهر را فراهم مى كند. يافتة مهم اين مقاله را مى توان تأكيد بر اهميت توجه به نظر مردم و دريافت و مديريت « دانش ضمنى » در بازجُست عوامل اصلى مؤثر بر شدت و تمايل به استفاده از بوستان هاى شهرى دانست كه نويسندگان سابقة چنين رويكردى را در چارچوب تفكر و عمل برنامه ريزى و مديريت شهرى به ويژه مرتبط با فضاهاى عمومى و بوستان هاى شهرى در بزرگ شهر تهران نيافتند.

(14.9 مگابایت) دانلود مقاله  

مشخصات مقاله

مراجع :

معرفى رهيافت گام به گام مشكل يابى مشكل گشايى ، » . دانشپور، ز

در ،« پيشنهادى مقدماتى براى آزمون شيوة تدبيرشدة مشكل يابى در تهرا ن

.16 - نشريه هنرهاى زيبا، ش 36 (زمستان 1387 )، ص 5

طرح راهبردى ساختارى (جامع) شهر تهران » ، وزارت مسكن و شهرسازى

مصوب شوراى عالى شهرسازى و معمارى ايران، تهران. ،«1386

Abdulkarim, D. Experts’ Evaluations of the Production and

Use of Public Spaces in Amman, Jordan, Thesis submitted

to Division of Research and Advanced Studies of the

University of Cincinnati, 2004.

Akkar Eran, Z. «Public Spaces of Post-Industrial Cities and

their Changing Roles», in METU JFA, 24 (1) (2007), pp. 115-

Banerjee, T. «The Future of Public Spaces: Beyond Invented

Streets and Reinvented Places», in Journal of the American

Planning Association, 67 (1) (2001), pp. 9- 24.

Beer, A.R. “Urban Greenspace and Sustainability”, in van der

Vegt, et al. (Eds.), Proceedings of a PRO/ECE-Workshop on

Sustainable Urban Development: Research and Experiments,

The Netherlands: Dordrecht, November 1993.

Borja, J. Citizenship and Public Space, 1998. Available at:

http:// www.publicspace.org.

Briggs, Xavier de Souza. Community Building: The New

(and Old) Politics of Urban Problem-Solving, School of

Government, Harvard Univ., Faculty Research Working

Paper Series. Harvard, 2002.

Carmona, M. “Contemporary Public Space, Part Two:

Classification”, in Journal of Urban Design, 15 (2) (2010), pp.

- 173.

________ . Living Places: Caring for Quality. The Bartlett

School of Planning, London: UCL Office of the Deputy

Prime Minister, 2004.

Carmona, M. & T. Heath T. Oc & S.Tiesdell. Public

Places Urban Spaces: The Dimentions of Urban Design,

Architectural press, 2003.

Carmona, M. & C. Magalhaes & L. Hammond. Public Space

the Management Dimentional, Routledge, 2008.

Carr, S. & M. Francis & L.G. Rivlin & A.M. Stone. Public Space,

New York: Cambridge University Press, 1995.

Chiesura, A. “The Role of Urban Parks for the Sustainable

City”, in Landscape and Urban Planning, No. 68 (2004), pp.

– 138.

Daneshpour, Z & A. Mahmoudpour. “Exploring the People’s

Perception of Urban Public Parks in Tehran”, in REAL CORP,

Daneshpour, Z. & V. Ebrahimnia & A. Mahmoudpour. “A

Knowledge Management Framework for Integrated Policymaking

in Tehran”, in Knowledge Cities World Summit

Conferenc e (KCWS) 2013.

Davoudi, S. & L. Porter. “Resilience: A Bridging Concept or a

Dead End?”, in Planning Theory & Practice, No. 13 (2) (2012),

pp. 299- 333.

DEFRA. Green Infrastructure Partnership, 2012. http://

sd.defra.gov.uk/tag/green-infrastructure. Accessed in

/01/31.

Dunnett, N. & C. Swanwick & H . Woolley. Improving

Urban Parks, Play Areas and Green Spaces. Department of

Landscape, London: University of Sheffield. Department for

Transport, Local Government and the Regions, 2002.

Fuller, R. A., et al. «Psychological Benefits of Greenspace

Increase with Biodiversity», in Biol. Lett, Vol. 3 No. 4 (2007),

pp 390- 394.

Gehl, J. & L. Gemzøe. Public Spaces Public Life, Copenhagen:

The Danish Architectural Press, 1996.

Glaeser, E. & J. Kolko & A. Seiz. "Consumer City", in Journal

of Economic Geography, Oxford University Press, 1(1)

(2001), pp. 27- 50.

Grahn, P. & U.A. Stigsdotter. “Landscape Planning and

Stress”, in U rban Forestry & Urban Greening, 2 (1) (2003), pp.

- 18.

Kaplan, R. & S. Kaplan. The E xperience of Nature: A

Psychological Perspective, New York: Cambridge University

Press, 1989.

Kaplan, S. “The Restorative Benefits of Nature: Toward an

Integrative Framework”, in Journal of Environment and

Psychology, 15 (1995), pp. 169- 182.

Koresawa A. & J. Konvitz. “Towards a New Role for Spatial

Planning”, in OECD, 2001, pp. 11- 30

Lefebvre, H. The Production of Space, Trans lated by D.

Nicholson-Smith, Blackwell: Oxford, 1984.

Lennard, Suzanne H. Crowhurst and Henry L. Lennard..

“Urban Space Design and Social Life”, in F armer, Ben

and Louw, Hentie (Eds.), Companion to Contemporary

Architectural Thought, New York: Routledge, 1993.

Louv, R. Last Child in the Woods, New York: Algonquin

Books, 2008.

Madanipour, A. Public and Private Spaces of the City,

London: Routledge, 2003

Madden, D.J. “Revisitingthe End of Public Space:

Assembling the Public in an Urban Park”, in City &

Community, 9 (2) (2010), pp. 187- 207.

Maruanti, T & I. Amit-Cohen. «Open Space Planning

Models: A Review of Approaches and Methods», in

Landscape and Urban Planning, 81(1-2) (2007), pp. 1- 13.

McAvoy, L.H. & C. Schatz, & D.W. Lime. "Cooperation in

Resource Management: A Model Planning Process for

Promoting Partnerships betwe en Resource Managers and

Private Service Providers", in Journal of Park and Recreation

Administration, 9 (4) (1991), pp. 42- 58.

Minton, A. The Privatisation of Public Space, 2013 www.rics.

org. Accessed in 2013.02.19.

Mitchell, D. “The End of Public Space? People’s Park,

Definitions of the Public Democracy”, Annals of the

Association of American Geographers, 85 (1) (1995), pp. 33-

Montero, A.M.I. Factors that Influence the Social Life and

Vitality of Public Open Spaces in Maracaibo- Venezuela,

Th esis Submitted to the Graduate Faculty of the Virginia

Polytechnic Institute and Sate University in Partial

Fulfillment of the Degree of Master of Landscape

Architecture, 2 001.

Olsson, L. Planning and Design of Public Space:

Revitalization of Public Space in La Florida, Guatemala City:

Programme of Spatial Planning. Blekinge Institute of

Technology, 2002.

Pfeffer, K. & I. Baud & E. Denis & D. Scott & J. Sydenstricker-

Neto. “Spatial Knowledge Management Tools in Urban

Development”, in N-AERUS: Urban Knowledge in Cities of the

South, 2001, pp. 341- 354.

PPS. Project for Public Space. “Place Making with Project for

Public Spaces”, 2000, available at: www.PPS.org.

PPS. Project for Public Space. “Place Making with Project for

Public Spaces”, 2008, available at: www.PPS.org.

Pretty, J. & M. Griffin & M. Sellens & C. Pretty. «Green

Exercise: Complementary Roles of Nature, Exercise and

Diet in Physical and Emotional Well-being and Implications

for Public Health Policy», in CES Occasional Paper

(Colchester: University of Essex), (2003).

Proctor, T. Creative Problem Solving for Managers,

Developing Skills for Decision-making and Innovation,

London & New York: Routledge, 2005.

Rubenstein-Montano, B. “A Survey of Knowledge-Based

Information Systems for Urban Planning: Moving Towards

Knowledge Management”, in Computers, Environment and

Urban Systems, 24 (2000), pp. 155- 172.

Scottish Executive Central Research Unit (SECRU).

“Rethinking Open Space, Open Space Provisio n and

Management: A Way Forward”, A Report for the Scottish

Executive Central Research Unit. Edinburgh, 2001.

Silhankova, V. «Public Spaces as an Indicator of the City

Health», in International Conference for Integrating Urban

Knowledge & Practice Gothenburg, Sweden. May 29 –

June 3, 2005.

Spocter, M. The ‘SILENT’ Privatisation of Urban Public Space:

In Capetown, 1975-2004, A mini-thesis submitted in partial

fulfilment of the requirements for the degree of MA in the

Faculty of Arts, University of the Western Cape, 2005.

Thompson, C.W. «Urban Open Space in the 21st Century”,

in Lan dscape and Urban Planning, 60 (2002), pp. 59- 72.

Ulrich, R.S. «Natural Versus Urban Scenes: Some

Psychophysiological Effects», in Environment and Behavior,

Vol. 13, No. 5 (1981), pp. 523- 556.

UNDP .2007. Knowledge Management Toolkit: for the Crisis

Pr evention and Recovery Practice Area, 2007, in http://

reliefweb.int/sites/reliefweb.int/files/res ources/p%26i%20

to%20post.pdf

Urban Green Spaces Task force. Green Spaces, Better Places, 126 66

London: DTLR, 2002.

Van Wezemael, J E. “Knowledge Crea tion in Urban

and Knowledge Environment”, Knowledge-Based

Urban Development: Planning and Applications in the

Information Era, in Tan Yigitcanlar and Koray Velibeyoglu

and Scott Baum (Eds), Information science reference,

Hershey, New York, 2008.

Woolley, H. Urban O pen Spaces, London: Spon, 2003..

مسابقات

جوایز

نشریات

منابع اینترنتی :

http://sofeh.sbu.ac.ir/